'Her insan istiyorsa, engelsiz bir hayat yaşama hakkına sahiptir. Aşırı stresli olmayan bir hayat yaşama hakkına; görme engelli ise sevdiğini görme hakkına; uzuv felci veya uzuv kaybı durumunda yürüme veya dans etme hakkına... Toplum olarak, insanların engelli olmadığı savını kabul edersek, bu insan haklarını elde edebiliriz. Bir insan asla eksik olamaz. İnşa edilen çevremiz, teknolojimiz eksik ve engelli... Biz insanlar, sınırlamaları kabul etmek zorunda değiliz. Teknolojik yeniliklerle engelleri aşabiliriz. Bu yüzyılda biyonik alanındaki temel ilerlemelerden hareketle teknolojik anlamda gelişmiş bir insan deneyimi için teknolojik vakıflar kuracağız ve engelliliği sona erdireceğiz.'
Bu sözler Time dergisinin 2011 yılında Biyonik Çağın Lideri olarak adlandırdığı Hugh Herr'e ait. MIT Media Lab. Biyomekatronik Araştırma Grubu'nun başındaki isim olan Herr ürettiği BiOM adlı protezleri ile biliniyor. BiOM'un temel olarak diğer protezlerden farkı ileri itişi ile geliştirilmiş hareket kabiliyeti ve arttırılmış teknolojik özellikleri...Daha güçlü, dengeli ve kontrollü protez üretimi amaçlanmış. Koşan, tırmanan, dans eden BiOM kullanıcıları da bunun başarıldığını gösteriyor.
'Biyonik Çağın Lideri', Hugh Herr bilimsel kimliğinin yanında aynı zamanda bir dağcı. Küçük yaşta başlamış tırmanışa, hatta 17 yaşındayken Amerika'nın bilinen en iyi dağcıları arasındaymış. 1982 yılının ocak ayında Herr ve dağcı arkadaşı Jeff Batzer zorlu bir rotayla New Hampshire'de, Washington Dağı'na tırmanışları sırasında kuvvetli bir kar fırtınasına yakalanmış ve yönlerini kaybetmişler. Üç gün boyunca yaklaşık -29 °C 'de kurtarılmayı beklemişler. Üç günün sonunda kurtarıldıklarında ise uzuvlarında donma sonucu doku hasarı meydana gelmiş. Hugh Herr'in her iki bacağı dizlerinin seviyesinden kesilmiş, arkadaşı ise sol alt bacağını, sağ ayak ve el parmaklarını kaybetmiş. Bu feci olay Hugh Herr'i hayata küstürmemiş, hiçbir zaman kendisinin eksik olduğunu düşünmemiş. Teknolojinin yetersiz olduğunu, onun geliştirilmesi gerektiğini düşünmüş her zaman. Hatta doktorların karşı çıkmasına rağmen tırmanma sevdasından da vazgeçmemiş, kendi protezini kendisi üretip ve onu özelleştirip daha sağlam ve kullanışlı yaparak tırmanmaya devam etmiş.
Herr, hayal ettiği gelişmiş protezleri herkesin kullanabilmesi için 2007 yılında iWalk adında biyonik şirketi kurdu. (Daha sonra ismini Bionx olarak değiştirdi.) Herr'in dediğine göre ,protezler üzerine araştırma ve geliştirme için yeteri kadar para ayrılmıyordu fakat artan terör saldırıları, Irak ve Afganistan'daki çatışmalar, yaralı dönen askerlerle birlikte işler bir anda tersine dönmüş. Devletin araştırmalara desteği ciddi anlamda artmış. Hugh Herr, protez teknolojisinin yeterli ilgi göstermediği, insanın en kompleks anatomik kısımlarından biri olan ayak bileğine odaklanmış ve 2009 sonlarına doğru alt bacak sisteminde kas ve tendon yerine robotik teknolojisini kullanan ilk protez olan Powerfoot BiOM'un testlerine başlamış. Cihaz, yerleşik mikro işlemciler ve üç hücreli lityum-iyon pili kullanarak, organik kas gibi, her adımda kullanıcıyı ileri itiyor, bu şekilde diğer protezlerin izin vermediği hareket kabiliyetine olanak sağlıyor.
30 saniyeden kısa bir sürede, Hugh Herr'in kendi ağzından Hugh Herr kimdir, ne yapar sorusunun cevabı
Herr, biyonik uzuvlarını üç bölümde inceliyor: mekanik, dinamik ve elektriksel. Uzuvların biyolojik bedene bağlanması, mekanik; biyonik uzvun et ve kemik gibi hareket etmesi, dinamik; ve biyonik uzvun sinir sistemiyle iletişime geçmesi, elektriksel.
Hugh Herr ve ekibi yalnızca engelliler için değil herhangi bir engeli olmayan insanlar için de dış iskelet adı verilen biyolojik uzvu saran yapılar üzerine de çalışıyor. Herr'in iddiasına göre ileride insanlar koşu gibi aktivitelerde dış iskelet kullanıyor olacak. Dış iskeleletler kas gibi tork ve güç uyguluyor, bir nevi kasların işini yapıyor ve metabolik sarfiyatı azaltıyor. Sağlıklı bir insan aleti 40 dakika giydiğinde ve daha sonra çıkardığında kendi bacakları ona ağır ve garip geliyormuş.
'Protez gerçek bacaktan üstün olabilir mi' adlı Wired'ın Cyborg Nation serisinden olan videoyu izleyebilirsiniz
Şimdiye kadar birçok Ted konuşması izledim. Fakat en etkilendiğim konuşmacı herhalde, hikayesi ve çalışmalarıyla, hayalleriyle Hugh Herr'dir. Belki de en anlamlı hayale sahip olduğu ve bunun için çalıştığı içindir. 'Teknolojinin çok ilerlediği bir gelecekte engellilerin kurtulacağı bir dünya hayal ettim. Sinirsel nakillerin görme engellileri gördüreceği, felçlilerin dış iskeletlerle yürüyebileceği bir dünya...' diyor Herr. Gerçek eşitliğin peşinde koşuyor, bunun için çalışıyor.
Hugh Herr'in 'Koşmamıza, tırmanmamızı ve dans etmemizi sağlayan yeni biyonikler' adlı Ted konuşmasını izleyebilirsiniz.
Konu ile ilgili daha fazlası için: